Uitgebalanceerd: stedenbouw voor particulier opdrachtgevers – Architectuur Lokaal

nieuwsbericht | maart 23, 2023

De jury van de meervoudige studieopdracht Uitgebalanceerd: stedenbouw voor particuliere opdrachtgevers is op 28 oktober jl. bijeen geweest voor het beoordelen van de tien inzendingen die werden ingediend voor de eerste ronde van deze wedstrijd. Na rijp beraad werden drie inzendingen geselecteerd voor uitwerking in de tweede ronde.

Dat zijn (in volgorde van inzending):
Hans Oerlemans Okra landschapsarchitecten – Particulier Opdrachtgeverschap in de vierde dimensie
Pieter Sprangers Stereo Architects – Het Kleine Collectief
Jaap van den Bout Palmbout Urban Landscapes – Denk groot om klein te bouwen

Opgave
Nu particuliere opdrachtgevers meer bouwen, vraagt dat om een ander wijkontwerp en andere spelregels. Er is behoefte aan kennis over stedenbouw die bij de veranderende verhoudingen past. Hoe vind je de balans tussen individuele wensen en het collectieve belang van een kwalitatief hoogwaardig geheel? Welke ingrediënten moet het ontwerp dan hebben? Welke planopzet en welke regels voor de afzonderlijke kavels hebben het gewenste effect? Hoe worden individuele opdrachtgevers gestimuleerd om zich ook in te zetten voor het gebied buiten het eigen pand? Zijn zij zich ervan bewust dat zij met hun bouwproject, ook meebouwen aan een stedelijk gebied? Hoe ontstaat een vruchtbare relatie tussen gemeentelijke planvorming en planontwikkeling door particuliere opdrachtgevers?

De vragen zijn nu actueel, maar de oplossingen hoeven niet nieuw te zijn. De opgave is te laten zien wat we uit het verleden kunnen leren en waar moet worden geïnnoveerd. Dat is geen theoretische exercitie. Er is behoefte aan voorstellen die aansluiten bij de praktijk, niet aan theoretische modellen.

Studieopdracht in twee ronden
De studieopdracht heeft een gefaseerd karakter: in de eerste ronde werd aan circa vijftien ontwerpers gevraagd om een visie op de opgave. Een deskundige jury selecteert vervolgens drie deelnemers op grond van de criteria in het programma. Tijdens de tweede ronde krijgen zij een betaalde opdracht om hun visie uit te werken tot ontwerpideeën en aanbevelingen die bruikbaar kunnen zijn voor de gemeentelijke planvoorbereiding. Zowel de ingezonden visies als de uitwerkingen worden in de openbaarheid gebracht. Onder meer door een gedrukte publicatie die breed onder gemeenten wordt verspreid.

De jury bestaat uit de volgende leden:
Roelof Bleker, ambassadeur particulier opdrachtgeverschap Ministerie van BZK/WWI (voorzitter)
Ellen Marcusse, Stedenbouwkundige
Henk Ovink, Directeur Nationale Ruimtelijke Ordening, Ministerie van I&M
Janny Rodermond, directeur Stimuleringsfonds voor Architectuur
Jacqueline Tellinga, projectmanager Homeruskwartier Almere

Het programma voor de meervoudige studieopdracht is opgesteld volgens het model zoals beschreven in het Kompas en genoemd in het Convenant Wedstrijden op het gebied van architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur. 

Juryrapport en tweede ronde
De overwegingen van de jury worden toegelicht in het juryrapport dat na de tweede beoordelingsronde openbaar wordt. Ook de niet geselecteerde inzendingen zullen worden opgenomen in de publicatie die verschijnt naar aanleiding van deze meervoudige studieopdracht. De tweede ronde sluit op 2 december a.s., om 17.00 uur.

De volgende ontwerpers waren uitgenodigd:
Rogier van den Berg Zandbelt&vandenBerg, Edzo Bindels Edzo Bindels, Jaap van den Bout Palmboom & van den Bout, Ineke Hulshof Hulshof Architecten, Olv Klein .FABRIC, Marc Koehler Marc Koehler Architects, Hans Oerlemans Okra landschapsarchitecten, Robert Broesi MUST Stedenbouw, Nathalie de Vries MVRDV, Art Zaaijer Art Zaaijer architect, Jeroen Atteveld Heren 5 architecten, Pieter Sprangers Stereo Architects, Jan Konings Jan Konings, Mercé de Miguel i Capdevila Gemeente Rotterdam, dS+V.

Zie ook
9 en 10 oktober 2010Open Weekend Particuliere Bouw In het kader van het Laboratorium Particulier Opdrachtgeverschap organiseert Laagland’advies een open weekend.

Dit programma maakt deel uit van het Laboratorium Particulier Opdrachtgeverschap van het Ministerie van OCW in het kader van de architectuurnota 2009-2012.