Tjeenk Willink: anders denken bij energietransitie noodzakelijk – Architectuur Lokaal

Foto: Stef Brauers

Gisteren reikte Peter van Rooy, directeur NederLandBovenWater, het eerste exemplaar van het boek Energietransitie als Gebiedsontwikkeling onder grote belangstelling uit aan Hans Mommaas, directeur Planbureau voor de Leefomgeving. Het boek werd gisteren gepresenteerd in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam. Moeten, willen en kunnen: dat zijn de belangrijkste drie aspecten als het om het verder brengen van de energietransitie gaat, zo kwam bij het debat naar voren. “We zijn de reflecterende kracht kwijtgeraakt”, aldus Van Rooy. Hoe deze kracht te herstellen, om de energietransitie intelligent tegemoet te treden? Herman Tjeenk Willink, minister van Staat, reageerde met een intrigerende videoboodschap op het boek.

Praktijkvoorbeelden
Ter introductie op het debat van NLBW en Architectuur Lokaal werden de films over de winnende plannen van de prijsvraag Energielandschap van de Toekomst vertoond. De vier winnaars vertelden dat er, sinds de prijsuitreiking ruim tien maanden geleden, stappen worden gezet om de resultaten van de prijsvraag te effectueren. Dat gaat wel minder snel gaat dan verwacht. Veel partijen zijn nog zoekende, bijvoorbeeld naar de uitwerking van beleidskaders om de energietransitie in te bedden. Ook financiering om volgende stappen te zetten is niet altijd eenvoudig voorhanden.

Handelingsperspectief bieden

Dat hiervoor ‘anders leren denken’ noodzakelijk is, liet Minister van Staat Herman Tjeenk Willink in zijn videoboodschap horen. Volgens hem is de laatste decennia de overheid vooral ten dienste gesteld van de economische welvaart via de private sector. Dat is een doodlopende weg: “Wanneer alleen op financiën wordt gestuurd en de inhoud wordt verwaarloosd zijn de kosten voor overheid en samenleving aanzienlijk hoger. Transities, zeker zulke ingrijpende als nu moeten plaatsvinden, gaan niet vanzelf. Mensen moeten anders leren denken, bestaande machtsverhoudingen moeten worden doorbroken. Dat lukt alleen als de vaak ongemakkelijke feiten onloochenbaar zijn en de waarden die we gemeenschappelijk hebben scherp op ons netvlies staan. Maar in het mediatijdperk zijn beelden en sentimenten vaak bepalender. Ook daarom is het van belang om grote problemen klein te maken. Burgers moeten een handelingsperspectief zien”. Tjeenk Willink noemt het boek Energietransitie als gebiedsontwikkeling een bijdrage aan het noodzakelijke debat, dat ook aansluit bij een traditie die ten onrechte bij het grof vuil is gezet. “Waren we immers niet beroemd om onze ruimtelijke ordening en stedenbouw? Die traditie was gebaseerd op de gedachte dat grond en ruimte geen koopwaar zijn, maar habitat, leefomgeving. Naar die traditie moeten we terug.”

Eendrachtig en consistent
In de discussie met Hans Mommaas en Barto Piersma (Directeur Nationale Programma’s, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) roemde Peter van Rooy de diversiteit van en in de regio’s in Nederland als grote kracht. Mommaas meende dat er sprake is van een kip-eiprobleem: veel regio’s wachten met hun energie- en verduurzamingsaanpak op kaders vanuit de Rijksoverheid, en de Rijksoverheid wacht op aanvragen voor financiële en personele steun vanuit de regio’s. Dat moet doorbroken worden om verder te kunnen met stevige integrale, regionale agenda’s. Eerder refereerde Van Rooy aan de opdracht van het Rijk om eendrachtig en consistent in te zetten op verduurzaming (zie gebiedsontwikkeling.nu).

Beeldverslag

Bestellen boek
Energietransitie als Gebiedsontwikkeling, auteur Peter van Rooy, 88 pagina’s, kosten € 15,00 incl. btw en verzendkosten. Het boek is hier te bestellen.
Het resultaat van de prijsvraag Energielandschap van de Toekomst (juryrapport en alle 30 inzendingen) kunt u hier downloaden.

         

Het programma is mede mogelijk gemaakt in het kader van Samen werken aan ontwerpkracht, Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2017-2020