Ontwerp als activator – Architectuur Lokaal

Football field Maider Lopez

De veranderlijkheid van de openbare ruimte
Vroeger was de openbare ruimte de tegenhanger van het bebouwde deel van een stad en daarmee een vast gegeven. In grondbeginsel diende de openbare ruimte overzichtelijk, esthetisch en controleerbaar te zijn. Dat heeft geleid tot een benadering van de openbare ruimte die weinig ruimte liet aan ander gebruik. In die zin was de openbare ruimte een statisch gegeven. Nu we in steden geconfronteerd worden met braakliggende terreinen rijst de vraag hoe we met die terreinen om moeten gaan. Het is immers op voorhand niet duidelijk hoe lang die lege status zich zal handhaven en wat de openbare invulling of waarde van dit terrein kan zijn. Bovendien doet zich een dilemma voor; of het terrein zo laten en daarmee een niet gewenste situatie voor de buurt voortzetten of het een openbare invulling geven zoals bijvoorbeeld parkje, grasveld of stadscamping. Succes van een invulling kan zich tegen de eigenaar keren wanneer deze het terrein wil gaan ontwikkelen en de tijdelijk invulling die van waarde is voor de buurt is gebleken weer moet verdwijnen. Zo is er vaak sprake van tegengesteld belang tussen de eigenaar en het openbare (buurt)belang van deze veranderlijke terreinen.

Nieuwe benadering van de openbare ruimte
De veranderlijkheid van de openbare ruimte is een nieuw fenomeen in de stedenbouw en karakteristiek voor het tijdsgewricht waarin we ons bevinden. Deze veranderlijke terreinen bieden de uitgelezen mogelijkheid voor een nieuwe benadering van de openbare ruimte. Door een aantal debatten, een drietal ruimtelijke interventies, de koppeling van betrokken partijen zal een proces op gang gebracht worden waarbij kennis gegenereerd wordt en partijen elkaar kunnen versterken rondom de vraag: Hoe kan ontwerp ingezet worden om door middel van nieuw gebruik de veranderlijke openbare ruimte te activeren? POR biedt hiermee  een letterlijke proeftuin van een nieuwe houding ten opzichte van het gebruik en de inrichting van de openbare ruimte.

Het programma voor het jaar 2013 bestaat uit:
Maart Onderzoek naar bestaande referenties en inspiratiebronnen van tijdelijk gebruik openbare ruimte.
April   Bijeenkomst ‘Ontwerper als activator 1#. Hoe kan ontwerp ingezet worden als activator van de openbare ruimte?’
Juni    Drietal interventies op drie verschillende terreinen met lokale registratie van gebruik en discussie onder belanghebbenden.
Oktober Oogstdebat: samenkomst van alle betrokken partijen en conclusies ten aanzien van de bevindingen en opgedane kennis. Doorzicht naar het programma POR 2014.