Collegereeks Landschap met Dirk Sijmons afgerond – Architectuur Lokaal

2x Dirk Sijmons, foto Luuk Huiskes Slideshow 2x Dirk Sijmons, foto Luuk Huiskes Michaël van Buuren, College Het landschap van de klimaatverandering, 10 maart 2020, foto Luuk Huiskes Joachim Declerck, College Het stadslandschap, 13 februari 2020, foto Luuk Huiskes Jaap Dirkmaat, College Van wie is het landschap, 14 januari 2020, foto Luuk Huiskes Wouter Helmer, College Het landschap van de anderen, 10 december 2019, foto Luuk Huiskes Hans Renes, Eric Luiten, Dirk Sijmons en Vincent Kompier, College Wat is landschap? 15 oktober 2019, foto Luuk Huiskes
Leo Pols, College Van wie is het landschap, 14 januari 2020, foto Luuk Huiskes Rob Roggema, College Het stadslandschap, 13 februari 2020, foto Luuk Huiskes Frans Vera, College Het landschap van de anderen, 10 december 2019, foto Luuk Huiskes Maartje van den Heuvel, College Wat is landschap, 15 oktober 2019, foto Luuk Huiskes Niek Hazendonk, College Wat is landschap, 15 oktober 2019, foto Luuk Huiskes Zeven colleges Landschap met Dirk Sijmons in de Gertrudiskapel Utrecht, 2019-2020, foto Luuk Huiskes

In 2019 vroeg Architectuur Lokaal Dirk Sijmons om zijn visie en kennis van de verschillende aspecten van het landschap te delen met een breed publiek en daarmee bij te dragen aan kennisopbouw over het Nederlandse landschap. Dit resulteerde in een reeks van zeven bijzondere openbare colleges onder de noemer ‘Landschap met Dirk Sijmons’. De reeks was binnen een mum van tijd volgeboekt. De colleges werden bijgewoond door professionals, studenten en anderszins geïnteresseerden. Aan hen werd een helder en volledig overzicht van achtergrond, ontstaansgeschiedenis, absorptievermogen en toekomstige ontwikkelingen van het Nederlandse landschap geboden. Achterliggende structuren en mechanismen, maar ook de invloed van politieke, economische, maatschappelijke en sociale ontwikkelingen kwamen aan bod. Per college zorgden twee gerenommeerde coreferenten voor verbreding en verdieping van het onderwerp.

Oversprongen De colleges vonden plaats in de Sint Gertrudiskapel in Utrecht – met uitzondering van het laatste. Voorafgaand aan dit laatste college berichtte Dirk Sijmons aan de deelnemers: “Omdat zelfs onze schuilkerk en onze beschermheilige, Sinte Gertrudis, ons onvoldoende kunnen beschermen tegen het corona Covid-19 virus moet de lezing van 14 april in digitale vorm worden gegoten.”

Alle deelnemers ontvingen een link naar deze lezing, die een passend onderwerp had, namelijk het landschap van het Antropoceen. Sijmons: “Hoe passend deze onderwerpkeuze is konden we bij het vormgeven van deze leergang nog nauwelijks bevroeden. Het overspringen van virussen op mensen is misschien wel van alle tijden, maar de frequentie van deze ‘oversprongen’ is met het aanbreken van het Antropoceen, het tijdperk van de mens, wel verhoogd. Sars, MERS, Ebola, Q-koorts, Mexicaanse Griep en nu Covid-19 zijn allemaal voorbeelden. Dan wel oversprongen vanuit onze enorme veestapel, Q-koorts uit geiten, MERS uit kamelen, dan wel nieuwe contacten door grootschalige ontbossingen (Ebola komt van verweesde mensapen), dan wel doordat verstedelijking het eten en verhandelen van bush meat heeft bevorderd. Voor Covid-19 zijn vleermuizen, civetkatten dan wel schubdieren verdacht. Het bijeenbrengen van levende, doodsbange gekooide dieren op markten, die alles afscheiden, blijkt een bron van virussen.”

De grens tussen natuur en cultuur brokkelt af
In deze laatste lezing richtte Sijmons zich op het landschap van dit zogenaamde tijdperk van de mens. In het eerste deel definieerde hij het Antropoceen en de verschillende filosofische manieren om tegen dit nieuwe tijdperk aan te kijken. In het tweede deel liet hij zien hoe de discipline en de professie van de landschapsarchitectuur een (bescheiden) bijdrage kunnen leveren aan de oplossingen voor de verschillende problemen waarmee het Antropoceen ons confronteert. “De lezing is, met andere woorden, een pleidooi voor ‘perspectivische lenigheid’”, aldus Sijmons.”Dit invoelen, meebewegen en tegenspreken van standpunten kan ons beter in staat stellen om met andersdenkenden – en dat zijn we allemaal – in dialoog naar oplossingen te zoeken in deze Antropocene tijden. We leven nu eenmaal in een ingewikkelde tijd, waarin we afscheid hebben genomen van duidelijk omschreven problemen die kunnen worden opgelost door eenduidige oplossingen. Te lang hebben we gedacht dat de aarde en de natuur een soort onbeweeglijk achterdoek vormden voor de doorgaande voorstelling van de menselijke geschiedenis. De grens tussen natuur en cultuur is aan het afbrokkelen.”

Hiernaast vindt u een overzicht van de zeven colleges van Dirk Sijmons en zijn coreferenten.

De collegereeks Landschap met Dirk is mede mogelijk gemaakt in het kader van Samen werken aan ontwerpkracht, Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2017-2020. Architectuur Lokaal is een van de lead partners van het ministerie van BZK/OCW bij de uitvoering van deze agenda.