Negen ontwerpteams aan de slag met verduurzaming iconische stadskerken – Architectuur Lokaal

Uit de 37 teams die hebben gereageerd op de Open Oproep voor het verduurzamen van grote stadskerken heeft de jury negen teams van professionals op het gebied van ontwerp, duurzaamheid en erfgoed geselecteerd. Zij zijn uitgenodigd om deel te nemen aan de prijsvraag ‘Sublieme Schoonheid | Sublieme duurzaamheid’, die door de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in samenwerking met negen grote stadskerken is uitgeschreven. Aan de teams is gevraagd om een visie op de opgave te maken, waartoe drie urgente thema’s zijn aangereikt. Deze thema’s hebben betrekking op de binnenruimte, op energiekoppelingen en op verbinding met de omgeving. In juni zal de jury per thema één team selecteren om de visie uit te werken tot een ontwerp.

Poëzie, techniek en schoonheid Grote stadskerken staan voor dezelfde opdracht als de hele maatschappij: verduurzaming. De prijsvraag is gericht op negen opvallende, gezichtsbepalende en monumentale kerken. De meeste daarvan kunnen niet altijd uit de voeten met reguliere duurzaamheidstoepassingen. De kerkgebouwen vragen om innovatieve energieoplossingen mét ontwerpkwaliteit: om een vernieuwende combinatie van poëzie, techniek en schoonheid.

Daarom hebben de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een oproep gedaan om voorstellen voor inspirerende, innovatieve en passende ontwerpvoorstellen die bijdragen aan een substantiële verduurzaming van grote stadskerken.

Toepasbaar voor andere kerkgebouwen
De thematiek wordt door elk van de teams uitgewerkt voor drie kerken. Daarbij sluiten de voorstellen ook aan bij de wensen van de kerkeigenaren, het gebruik, de monumentale waarden en de kwaliteit van dit uitzonderlijke type gebouwen. Er wordt niet gevraagd om maatwerkoplossingen die slechts toepasbaar zijn voor één specifiek kerkgebouw, maar juist om bijzondere oplossingen die kunnen worden vertaald naar een aanpak en/of productontwikkeling die bruikbaar is voor andere monumentale (kerk)gebouwen.

Negen teams, drie ontwerpthema’s, negen kerken
De jury selecteerde de volgende teams voor de visiefase van de prijsvraag:

Thema: Binnenruimte: klimaat, gebruik en comfort
Kerken: Grote Kerk Zwolle, Pieterskerk Leiden, Stevenskerk Nijmegen

• Rijnboutt, Arup, Crimson Historians & Urbanists
• NIBE, Van Hoogevest Architecten i.s.m. NIAG, PhysiBuild en The Missing Link
• Bureau Belèn, De Groene Grachten, COUP BV i.s.m. Hylkema Erfgoed en Bartenbach

Thema: Energiekoppelingen: opvang, energieopwekking en -uitwisseling
Kerken: Der Aa-kerk Groningen, Grote Kerk Naarden, Oude Kerk Amsterdam

• kbng architectuur, Bouwdynamica i.s.m. IF Technology
• Achterbosch Architecten, INNAX, BOEI
• ABT, Obscura i.s.m. Lesia Tolpolnyk

Thema: Verbinding met de omgeving: toegankelijkheid en inbedding
Kerken: Kathedrale basiliek Sint Bavo Haarlem, Sint Janskathedraal ’s-Hertogenbosch, Domkerk Utrecht

• Office Winhov, Studio L A, TU Delft
• Braaksma & Roos Architecten b.v., Inside Outside, Antea Group b.v.
• Clubhaus Architecten, DS Landschapsarchitecten, PlantLab, Architectuurhistoricus Joosje van Geest

Jury De jury is onafhankelijk van de deelnemers en bestaat uit:

Floris Alkemade, Rijksbouwmeester (voorzitter), Susan Lammers, directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Willem Jan de Hek, dominee Protestantse Wijkgemeente Jacobikerk Utrecht, Christien Meindertsma, kunstenaar en ontwerper, Laetitia Ouillet, directeur Strategic Area Energy, TU Eindhoven en Patty Wageman, vertegenwoordiger Grote Kerken Overleg.

De prijsvraag wordt uitgeschreven in samenwerking met Architectuur Lokaal. Secretaris van de jury is Cilly Jansen.