Openbare gesprekken over nieuw rijksbeleid architectuur en ruimtelijk ontwerp – Architectuur Lokaal

Winnaar Gouden Piramide 2015. Industriepark Kleefse Waard Arnhem gebouw HB (Schipper Bosch)

De ministeries van IenM en OCW werken aan een nieuwe beleidsagenda voor architectuur en ruimtelijk ontwerp. Zij willen graag door op de weg die met de huidige Actieagenda is ingeslagen. In een publiek traject willen de ministeries met u in gesprek over de inzet van de nieuwe Actieagenda voor de periode 2017-2020.

De huidige Actieagenda Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp – Werken aan ontwerpkracht (2013-2016) loopt eind dit jaar af. Deze Actieagenda richt zich op het versterken van de maatschappelijke rol van ruimtelijk ontwerp. De programma’s van deze Actieagenda hebben tot doel de positie van ontwerpers te versterken en goed opdrachtgeverschap bij overheden, marktpartijen en particulieren te bevorderen. Op dit moment wordt de Actieagenda geëvalueerd. Daarmee wordt duidelijk dat de ontwerppraktijk verandert, evenals de rol van de opdrachtgever en de ontwerper.

De ministeries organiseren verschillende soorten bijeenkomsten: vier thematische werktafels, drie open spreekuren en één grote afsluitende bijeenkomst.

Thematische werktafels
Op 21 en 28 januari, 4 en 11 februari 2016 zijn er werktafels rond de thema’s krachtige voorbeelden, professionalisering, goed opdrachtgeverschap en internationalisering. In elk van de werktafels staat één van deze thema’s centraal. Het maximaal aantal deelnemers per werksessie is circa 45.

Werktafel 1 – Krachtige voorbeelden
21 januari – Amsterdam, Arcam, Prins Hendrikkade 600 – 15.30 inloop, debat 16.00-18.00.
Aan de hand van breed gedragen en aansprekende voorbeelden van de inzet van ontwerp voor verschillende ruimtelijke vraagstukken, gaan we in gesprek over de waarde van deze aanpak. Krachtige voorbeelden kunnen de vraag naar ontwerp en ontwerpend onderzoek bij een breder publiek vergroten. Hoe werkt dit in de praktijk? Hoe kunnen ontwerp en ontwerpend onderzoek in processen van cocreatie worden ingezet voor betere oplossingen? Er zijn nog te weinig voorbeelden van projecten waarin een expliciete koppeling is gemaakt tussen een goed resultaat en de inzet van ontwerp en ontwerpend onderzoek. Er ligt dus een opgave om een aantal ‘iconen’ te identificeren die de rol van ontwerp en cocreatie kunnen illustreren.

Tafelgasten Werktafel 1: Agnes Franzen, TU Delft, Directeur Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling Bart Schoonderbeek, Schipper Bosch (Voorbeeldproject: Kleefse Waard) Gerjan Streng, The Cloud Collective (Voorbeeldproject: Clean Tech Lab) Geurt van Randeraat, SITE urban development en lid van het O-team Frank Strolenberg, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE)

Eric van der Kooij, gemeente Amsterdam – Projectleider Stad in Balans

Werktafel 2 – Professionalisering
28 januari – Eindhoven, TAC, Vonderweg 1 – 15.30 inloop, debat 16.00-18.00.
De praktijk is in transitie naar een meer cross-sectorale aanpak op basis van cocreatie met betrokkenen, stakeholders en eindgebruikers. De toenemende zelforganisatie in de ontwikkeling en het beheer van leefomgeving zorgt voor een forse toename in de vraag naar ontwerp en ontwerpend onderzoek in processen van cocreatie. Daarmee ontstaat een nieuwe situatie met andere mogelijkheden en kansen voor de ontwerper. Wat is de positie en wat zijn de mogelijkheden voor de ontwerper binnen dit nieuwe krachtenveld? De nieuwe rollen van het ontwerp en de ontwerper vragen om meer aandacht binnen het vakopleidingen, bij ontwerpers en opdrachtgevers. Wat zijn de mogelijke profielen voor architecten, welke kennis en vaardigheden zijn daarvoor nodig en waar liggen kansen voor ontwikkeling?

Tafelgasten Werktafel 2: Robert Winkel – Mei architecten – voorbeeldproject Roger Tan – BroekBakema en BNA Hilde Blank – BVR adviseurs  Directeur Alijd van Doorn – Sectie Design & Construction Management TU Delft

Rob van Kalmthout – Heijmans Vastgoed- Senior commercieel manager

Werktafel 3 – Goed opdrachtgeverschap
4 februari – Amersfoort, Zandfoort aan de Eem, Eemlaan 100 – 15.30 inloop, debat 16.00-18.00.
Een effectieve en blijvende inzet van ontwerp en ontwerpend onderzoek vereist goed opdrachtgeverschap. De opdrachtgever dient niet alleen een heldere opdracht te formuleren, het is ook belangrijk dat hij bekend is met de methode van ontwerpend onderzoek. Hoe kan deze methode worden ingezet en op welke manier kunnen de uitkomsten worden vertaald in acties en beleid? Veel opdrachtgevers zijn nog niet (goed) bekend met ontwerpend onderzoek en het proces van cocreatie. Opgave is het opdrachtgeverschap te versterken door ervaringen uit projecten breed te delen en concrete handelingsperspectieven te schetsen.

Tafelgasten Werktafel 3: Jan Fokkema – Directeur NEPROM Frank Alsema – Kwartiermaker Buiksloterham Joost Schrijnen – Voorzitter O-team Vincent Kompier – Architectuur Lokaal Berry Kessels – corporatie Volkshuisvesting Arnhem

Marc Koehler – Marc Koehler Architects

Werktafel 4 – Internationalisering
11 februari – Delft, Prinsenkwartier, St. Agathaplein 4 – 15.30 inloop, debat 16.00-18.00.
Vanouds is er internationaal veel belangstelling voor het Nederlandse ontwerp en de Nederlandse ontwerpcultuur. Als gevolg van ingrijpende veranderingen in de Nederlandse praktijk oriënteren veel ontwerpers zich nu op de internationale markt. Met ondersteunende programma’s en acties proberen overheid en (creatieve) sector te komen tot een groeiende inzet. Er zijn aansprekende successen maar over het algemeen blijft het lastig om ons aandeel op de externe markten te verankeren en uit te breiden. Vergroten we onze kansen als we ontwerp directer koppelen aan een specifieke Nederlandse ontwerpattitude, de zogenaamde Dutch Approach, aan een selectie van thema’s en opgaven – zoals water, klimaat, mobiliteit, energie en circulaire economie – en aan aansprekende showcases in Nederland?

Michelle Provoost – International New Town Institute Stephan Petermann – OMA Mathias Lehner – BNA George Brugmans –  IABR

Janny Rodermond –  SCI

Open spreekuren
Op 26 januari, 9 en 16 februari 2016 zijn er van 16.00 tot 18.00 uur open spreekuren in het Mediacafé van het ministerie van OCW, Rijnstraat 50 in Den Haag. Op deze bijeenkomsten is het mogelijk om zelf gespreksonderwerpen aan te dragen en om open met elkaar van gedachten te wisselen, een vraag te stellen of op beknopte wijze een idee te pitchen. Gastheren zijn de projectleiders van IenM en OCW. Het maximaal aantal personen per spreekuur is 15.

Aanmelden
Aanmelden voor de werktafels en de open spreekuren is niet meer mogelijk.

• Het aantal plaatsen per bijeenkomst is circa 45.
• Wanneer u wilt deelnemen aan een spreekuur verzoeken we u om uw agendapunt(en) in het formulier te vermelden.
• Na aanmelding ontvangt u direct een automatische bevestiging van ontvangst van het formulier.
• Deelname aan een werktafel of spreekuur is kosteloos.
• Voor vragen: Freek Ingen Housz [email protected].

Afsluitende bijeenkomst *save the date*
Op 24 maart 2016 vindt van 15.30 tot 18.00 uur in Rotterdam een afsluitende bijeenkomst plaats waar de bevindingen uit de bijeenkomsten en de uitgevoerde evaluaties worden gedeeld. In de loop van maart volgt nadere informatie over het programma. Aanmelding voor deze bijeenkomst is reeds geopend. Reserveer deze datum alvast in uw agenda!

Architectuur Lokaal verleent medewerking aan de organisatie van deze bijeenkomsten op verzoek van het ministerie van OCW.