Regionale samenwerking en nabestemming – Architectuur Lokaal

Slideshow

De Floriade 2012 is vanaf de start een regionaal project. De tuinbouwtentoonstelling zelf duurt een half jaar, de effecten op de regio zullen veel langer merkbaar zijn. Vanuit die gedachte hebben de gemeenten Beesel, Gennep, Horst aan de Maas, Peel en Maas, Venlo en Venray intensief met elkaar, met de provincie en tal van andere betrokkenen samengewerkt om dit evenement tot een succes te maken. Het is niet toevallig, dat de regio zich met tuinbouw aan de wereld presenteert:  Greenport Venlo is op dit moment het tweede tuinbouwgebied van Nederland. De dynamiek is groot en er zijn kansen voor export over de hele wereld.

De Floriade ging gepaard met investeringen in gebouwen, infrastructuur en natuurontwikkeling de regio nog lang van zal profiteren. Duurzaamheid is een belangrijk thema. Dat geldt zeker bij twee opvallende gebouwen die ter gelegenheid van de Floriade werden gebouwd: de Villa Flora en de Innovatoren. Jon Kristinsson’s ontwerp van Villa Flora berust op de ambitie om het groenste kantoor- en congresgebouw van Nederland te realiseren.  Ook bij de 70 meter hoge Innovatoren naar ontwerp van Jo Coenen heeft duurzaamheid een grote rol gespeeld.

De Villa Flora is gebaseerd op een ontwerp dat Kristinsson in de jaren zeventig maakte voor het stadhuis van Lelystad. Het plan is in Lelystad niet doorgegaan, maar jaren later bood de Floriade de kans om de oorspronkelijke ideeën te combineren met de nieuwste technieken. Kristinsson: ’zoiets lukt alleen, als de opdrachtgever bereid is om de lat hoog te leggen.’ In dit geval had de architect te maken met serie opdrachtgevers, waaronder projectdirecteur Peter Oei van de Stichting Innovatie Glastuinbouw (SIGN) en wethouder Twan Beurskens van Venlo. In de laatste fase nam bouwbedrijf Pellikaan de regie over. Gebrek aan continuïteit is meestal niet gunstig, maar in dit geval toonden de opdrachtgevers op cruciale momenten de benodigde durf. De klimaatbeheersing maakt gebruik van innovatieve Fiwihex warmtewisselaars en er kwamen speciale beton vloeren waardoor het gebouw in een korte tijd te realiseren was. Villa Flora is demontabel. De materialen zijn recyclebaar en er is een statiegeldregeling getroffen waarbij materialen (zoals het onbewerkte hout en het beton) terug kunnen naar de leveranciers. De Villa Flora produceert uiteindelijk voldoende energie om een ‘donorgebouw’ te worden voor de Innovatoren.

Bij Villa Flora werden ontwerp en bouw in één opdracht verenigd. De aanbesteding van de Innovatoren omvatte naast ontwerp en bouw ook het onderhoud. Zoals gezegd was de gemeente Venlo een essentiële gesprekspartner voor de architect van Villa Flora. De Provincie Limburg heeft die rol gespeeld bij het tot stand komen van het ontwerp van Jo Coenen voor de Innovatoren. Nu is dit de entree tot het expo terrein. Het opvallende pand wordt straks ‘nabestemd’ tot een blijvend trefpunt voor innovatieve ondernemers en onderzoekers in de agrofoodsector. Volgens Lennard van Damme van de provincie Limburg voorziet dit in een behoefte, want ruimtes die vrijkomen als de Floriade vertrekt, worden goed verhuurd. De Innovatoren is op dit moment een eyecatcher voor de Floriade en straks een spil in de gebiedsontwikkeling. Die ambitie was voor de provincie het motief om de ontwikkeling van het kantoor door te zetten toen de markt afhaakte.

Met bijdragen van Lennard van Damme (regio manager provincie Limburg), wethouder Twan Beurskens (wethouder ruimtelijke ordening gemeente Venlo), Fred Koiter (projectleider, adviesbureau Metrum), architecten Jon Kristinsson en Daan Josee.