Terreinwinst, cultuur in nieuwe stadsdelen – Architectuur Lokaal

Slideshow Bijeenkomst in het Amersfoortse stadsdeel Vathorst over de eigen culturele identiteit van nieuwbouwlocaties.

Het nieuwe Amersfoortse stadsdeel Vathorst zal in 2012 aan 30.000 nieuwe bewoners ruimte bieden. Parallel aan de ontwikkeling van woningen en voorzieningen werkt de stichting Vario Mundo aan het eigen culturele gezicht van Vathorst binnen het grotere geheel van Amersfoort. Ook Almere en Utrecht proberen nieuwbouwlocaties een eigen culturele identiteit te geven in verbinding met de bestaande stad. Steeds is het idee, dat een nieuw gebied pas karakter krijgt, wanneer de culturele wijkontwikkeling gelijk opgaat met de fysieke bouw.In opdracht van Vario Mundo organiseerde Architectuur Lokaal een uitwisseling tussen de gemeenten Amersfoort, Utrecht en Almere. In voorbereiding daartoe werden de ervaringen, discussiepunten in kaart gebracht. Op 28 mei 2004 gingen de betrokkenen hierover met elkaar in gesprek onder leiding van Jaap Huisman. Na een inleiding van Paul Strengers, wethouder gemeente Amersfoort, zijn de strategieën toegelicht door Marjan van Gerwen (Vario Mundo, Amersfoort), Mariette Dölle (Bureau Beyond, Leidsche Rijn) en Ans van Berkum (Gemeente Almere). Volgend op een fietstocht langs de verschillende projecten in Vathorst reageerden betrokkenen vanuit het ontwerp: Nicoline Wijnja (Museum De Paviljoens Almere), Tom van Gestel (SKOR), en de kunstenaars Martijn Boelhouwers en Ida van der Lee.

De culturele strategie van Vario Mundo voor Vathorst bleek vergelijkbaar met die voor Almere Poort en Leidsche Rijn, maar er zijn ook verschillen. Zo houdt Vario Mundo zich bezig met projecten op het hele terrein van kunst en cultuur, terwijl in Leidsche Rijn organisatorisch een scheiding bestaat tussen projecten met kunstenaars en de meer algemene culturele activiteiten. Voor Almere Poort moet de organisatie nog vorm krijgen. Het gevolg van deze verschillen in organisatie is dat er ook verschillende strategieën ontstaan. Zo zoekt Vario Mundo actief naar een verbinding met bestaande culturele instellingen, terwijl Almere daar juist terughoudend mee is. De strategie in Leidsche Rijn is erop gericht onafhankelijk te zijn, door zich te laten adviseren door een team van kunstenaars.