Belvedere in Zuid-Twente – Architectuur Lokaal

Belvedère pilot-project in opdracht van de Provincie Overijssel, uitgewerkt voor en met de gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen. Cultuurhistorisch onderzoek, ontwerpworkshops, een openbaar debat en eind maart 2003 een afsluitende publicatie: De boer op! Landschap in conflict.

Ontwikkelingen in de agrarische sector en de intensivering in gebruik van het buitengebied door nieuwkomers zorgen in heel Nederland voor aanpassingen van boerderijen en boerenerven. Daarmee veranderen ook cultuurhistorisch waardevolle landschappen. De economische onzekerheid voor de landbouw, de reconstructie van de intensieve veehouderij, leegstand en sloop van boerderijen, nieuwbouw door forenzende stedelingen, het groeiende toerisme: al deze ontwikkelingen lijken incidenteel, maar samen vormen ze een sluipende transformatie die niet te stuiten is.

Volgens de regeringsnota Belvedère uit 1999 is het echter mogelijk behoud van cultuurhistorisch waardevolle landschappen te garanderen binnen moderne ruimtelijke ingrepen. Zuid-Twente is in de nota aangewezen als een zogenaamd Belvedère-gebied, waar behoud en ontwikkeling zorgvuldig met elkaar in evenwicht moeten worden gebracht. De uitwerking van deze wens voor het gebied is onderwerp van het project Belvedère in Zuid-Twente, dat Architectuur Lokaal in 2001-2003 uitvoerde in opdracht van de provincie Overijssel.

Voor vier karakteristieke locaties in de gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen, die model staan voor vele andere boerenerven in Twente en elders in Nederland, hebben architecten en landschapsarchitecten na overleg met de bewoners ideeën uitgewerkt voor de toekomst. Het boek ‘De boer op! Landschap in conflict’ documenteert deze ontwerpideeën, gaat in op de achtergronden en laat zien dat deze werkwijze inspiratie kan bieden voor vergelijkbare initiatieven elders. De publicatie is eind maart 2003 verschenen.

Lees ook Behoud door ontwikkeling, Architectuur Lokaal #36