Ideeënprijsvraag hergebruik Afvalkathedraal Den Haag Binckhorst – Architectuur Lokaal

Stichting Rondeltappe-Bernoster-Kemmers schrijft een prijsvraag uit onder jonge architecten om ideeën te genereren voor de toekomst van de ‘Afvalkathedraal’ in de Haagse wijk De Binckhorst. Dit bijzondere gebouw werd in de jaren ’90 ontworpen door Jan Brouwer en komt te zijner tijd leeg te staan. In De Binckhorst, begrensd door Laak en een aantal laat 19e-eeuwse gebouwen en de voormalige gasfabriek, ontstaat een mogelijkheid voor duurzame doorontwikkeling van het gebied. Het ontwikkelen van ideeën voor hergebruik van dit gebouw gaat dus ook om meer dan het gebouw alleen. Wat is er nodig om hier een onderscheidende gebiedsontwikkeling te laten plaatsvinden in aansluiting op de behoefte vanuit een leefbare stad? De prijsvraag wordt uitgeschreven in samenwerking met Architectuur Lokaal.

De Afvalkathedraal
De vuiloverslag van de AVR (Afvalverwerking Rijnmond) verrees in de jaren ’90 op het terrein van de voormalige gasfabriek van Den Haag. Het overslagstation werd ontworpen door architect Jan Brouwer. Het gebouw, van ‘kathedrale’ proporties op een prominente locatie, dat in de volksmond al snel de bijnaam ‘De Afvalkathedraal’ kreeg, is nu nog een centrale plek van afvalverwerking. Nu dit gebouw leeg zal komen te staan ontstaat de kans voor een onderscheidend en onderzoekend ontwerp naar een vitale herbestemming op een unieke plek op het snijvlak van stevige Haagse gebiedstransformaties. Plek en gebouw hebben kenmerkende en zeer aantrekkelijke eigenschappen, ze bieden zich vanuit hun ‘overmaat’ als het ware faciliterend aan als ondersteuning en aanjager van gebiedsontwikkeling. Wat is dan de potentie in specifieke programmering met een meerwaarde voor de stad? Dat staat centraal in deze ideeënprijsvraag.

Jonge architecten
Omdat bestaande, zowel prominente als vergeten, plekken en gebouwen een steeds grotere rol van betekenis gaan spelen in onze toekomstige leefomgeving, is er behoefte aan inzichten vanuit de ontwerpende discipline inclusief jonge ontwerpers. Daarom wordt deze prijsvraag juist onder jonge architecten uitgeschreven, om hen te betrekken in de problematiek. Het gaat niet slechts om het herbestemmen van een gebouw, maar om het creëren van meerwaarde en een duurzame leefomgeving voor de stad. Het gesprek daarover, aan de hand van de ideeën die voor deze opgave worden aangereikt, is dan ook een belangrijke opbrengst van deze prijsvraag.

Reglement en vragen
De prijsvraag verloopt geheel digitaal volgens het reglement Ideeënprijsvraag hergebruik Afvalkathedraal Den Haag Binckhorst. Dit reglement en de bijlagen zijn hiernaast te downloaden.
De mogelijkheid tot het stellen van vragen is gesloten. De gestelde vragen en de antwoorden daarop zijn op 25 mei op de webpagina gepubliceerd (bijlage 8), evenals aanvullende tekeningen (bijlage 7).

Voorselectie
De procedure betreft een ideeënprijsvraag met voorselectie die wordt uitgeschreven onder architecten die op of na 1 januari 2015 zijn ingeschreven in het Architectenregister. De aanmelding is gesloten op 2 juni 2022. Uit de aanmeldingen selecteert de jury maximaal vijf architecten, die worden uitgenodigd voor deelname aan de prijsvraag.

Startbijeenkomst 24 juni
De geselecteerde architecten worden uitgenodigd voor een startbijeenkomst die plaatsvindt in de Afvalkathedraal (rondleiding en gelegenheid tot het stellen van vragen) op vrijdag 24 juni van 14.30 – 15.30 uur. Zij mogen ieder eventueel één andere betrokkene meenemen. Het verslag van de bijeenkomst wordt in een nota van inlichtingen opgenomen en aan de deelnemers verstrekt.

Prijsvraag
Aan de geselecteerde deelnemers wordt gevraagd om een visie op de toekomst van de Afvalcentrale in de ontwikkeling van De Binckhorst in te dienen. Hiervoor stelt de uitschrijver een tegemoetkoming in de kosten van € 5.000,00 excl. de door de uitschrijver te vergoeden btw beschikbaar. De inzendingen worden beoordeeld door de jury die daarvan verslag doet in het juryrapport. Er wordt geen winnaar aangewezen.

Resultaat
De prijsvraag wordt afgesloten met een openbare presentatie van de visies, gevolgd door een openbaar slotdebat, waarbij de deelnemers hun visies zullen toelichten. Het resultaat van dit debat wordt meegenomen in het eindadvies aan de gemeente Den Haag. De visies worden in een kleine tentoonstelling en een brochure met het eindadvies voor de buitenwereld opgenomen.

Jury
De aanmeldingen en inzendingen worden beoordeeld door een vakjury onder voorzitterschap van Jan Brouwer (architect van de Afvalkathedraal en vm. Rijksadviseur Infrastructuur). De jury bestaat verder uit Job Roos (Braaksma & Roos Architectenbureau en vm. hoofddocent Architecture & Heritage TU Delft), Marjolein van Eig (BureauVanEig), Philomene van der Vliet (BOOM Landscape) en Nicholas Clarke (lector TU Delft).
Secretaris van de jury is drs. Cilly Jansen m.m.v. Bram Talman, Architectuur Lokaal.