15 november in Tilburg: Initiatieven, burgerbetrokkenheid en omgevingsvisies: een ideale mix?

Hoe ga je als gemeente om met initiatieven die je niet zelf hebt geïnitieerd? Hoe kan je een omgevingsvisie zo maken dat je uitnodigt tot initiatief van burgers? En hoe ga je om met het spanningsveld tussen het maken van een visie voor de lange termijn en het bieden van ruimte aan die initiatieven? Op 15 november organiseert Architectuur Lokaal hierover een gesprek met onder meer de gemeenten Tilburg en Oisterwijk en de adviseurs ruimtelijke kwaliteit van de provincies Utrecht en Noord-Brabant. Daarna kunt u mee op excursie naar twee bijzondere particuliere initiatieven: een voedselcoöperatie in Boxtel en een getransformeerd leegstaand klooster, dat het kloppend hart van Zijtaart is geworden. U kunt zich nu aanmelden.

Samen met bewoners
Kenmerkend aan de omgevingsvisies van Tilburg en Oisterwijk is dat zij ieder op hun eigen manier succesvol bewoners hebben betrokken. Dat is interessant, want goede ‘participatie’ is een voorwaarde voor een omgevingsvisie met een breed draagvlak. Het is ook een belangrijk doel van de Omgevingswet. Veel gemeenten werken aan hun omgevingsvisie en zijn op zoek naar kennis en ervaring over het participatieproces. Daarom organiseert Architectuur Lokaal op 15 november in Tilburg hierover een gesprek voor iedereen die daar meer van wil weten.

Aanpak
De gemeenten hebben het gesprek met hun inwoners verschillend aangepakt.
Projectleider omgevingsvisie Annemoon Dilweg van de gemeente Tilburg legt, samen met stedenbouwkundige Marco Visser, uit hoe zij in een vroeg stadium hun oor te luisteren hebben gelegd bij de Tilburgse bevolking. Onaangekondigd gingen ambtenaren onder meer bij verenigingen langs om te horen wat er onder hen leeft. Guido La Rose (Antea Group) was als projectleider betrokken bij de Oisterwijkse Omgevingsvisie. Via een uitgebreid traject van enquêtes en bijeenkomsten zijn de hoofdlijnen van de visie bepaald, die vervolgens hebben geleid tot integrale ambities.
Ook de provinciaal adviseurs hebben hun ervaringen met de omgevingsvisies. Paul Roncken, onafhankelijke adviseur ruimtelijke kwaliteit voor de provincie Utrecht zal een toelichting geven op de methodiek die hij heeft laten ontwikkelen om participatie aantrekkelijk te maken. Anne van Kuijk is als adviseur omgevingskwaliteit bij de Provincie Noord-Brabant bekend met het organiseren van onder meer de Brabantse Stijlprijs, waarbij initiatieven uit de samenleving laten zien hoe projecten de kwaliteit van de omgeving kunnen versterken en vergroten. Lees ook haar column over hoe je kunt samen werken  aan omgevingskwaliteit op lokaal niveau.
Op 15 november wordt besproken hoe een bijzondere aanpak kan leiden tot succesvolle bijdragen van bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden. Ook komt aan bod wat – achteraf gezien – anders of beter had gekund.

Herenboeren Wilhelminapark Boxtel en Klooster Zijtaart
Het gesprek wordt gevolgd door een bezoek aan twee bijzondere particuliere initiatieven: de Herenboeren Wilhelminapark in Boxtel en het Dorpshuis in Zijtaart (gemeente Meierijstad). De jury zei in haar rapport van de editie 2017 hierover: “De Herenboeren is een project dat het voedselsysteem aan de orde stelt met als doel een nieuwe vorm van gezamenlijke landbouw in de markt te zetten. Samen lokaal duurzaam voedsel produceren: dat past bij de duurzame historie van Boxtel en sluit aan bij de ondernemingszin die Boxtel kenmerkt”. Over het dorpshuis Zijtaart, dat de winnende inzending van de eerste editie van de Brabantse Stijlprijs 2014 was, schreef de jury: “De bescheiden, maar zeer doordachte, eigentijdse transformatie van een leegstaand klooster in Zijtaart is nu het kloppend hart van dit kerkdorp met ruim 1.500 inwoners. Samen met de kerk en de pastorie vormt het forse klooster de ziel van Zijtaart.”
Ter plekke wordt toegelicht hoe de initiatiefnemers de vaart erin hielden bij alle partijen en hoe zij voorkwamen dat hun initiatief na een frisse start zou kunnen verzanden in wetten, regels en procedures.

Programma

Ochtend
09.30 uur inloop in De Harmonie, Stationsstraat 26, 5038 ED Tilburg
10.00 uur presentaties van:
– Annemoon Dilweg (projectleider Omgevingsvisie gemeente Tilburg) en Marco Visser (stedenbouwkundige gemeente Tilburg)
– Guido La Rose (Antea Group, projectleider omgevingsvisie gemeente Oisterwijk)
– Paul Roncken (onafhankelijke adviseur ruimtelijke kwaliteit provincie Utrecht)
– Anne van Kuijk (adviseur Omgevingskwaliteit Provincie Noord-Brabant)
10.45 uur gesprek o.l.v. Vincent Kompier (projectleider Architectuur Lokaal)

Lunch
12.00 uur lunch in De Harmonie, Tilburg

Middag
13.00 uur vertrek van Tilburg naar Boxtel per bus
13.30 uur bezoek Herenboeren Wilhelminapark Boxtel, o.l.v. Boudewijn Tooren, voorzitter Stichting Herenboeren Nederland en voorzitter coöperatie Herenboeren Wilhelminapark Boxtel  en Peter van de Wiel, Wethouder Ruimtelijke ontwikkeling, volkshuisvesting, milieu en duurzaamheid, gemeente Boxtel
14.30 uur vertrek naar Zijtaart per bus
15.00 uur bezoek Dorpshuis Zijtaart, o.l.v. Geert van Etten, gemeente Meierijstad en Frans van Asseldonk, Stichting Dorpshuis Zijtaart
16.00 uur vertrek naar Tilburg per bus
16.30 uur aankomst bij station Tilburg

Deelname, aanmelden en meer informatie
Deelname is kosteloos. Wel vragen we u om zich aan te melden (voor de ochtend, lunch en/of middag) via onderstaand formulier.
Meer informatie over de stand van zaken omtrent omgevingsvisies van de Nederlandse gemeenten kunt u vinden op MijnOmgevingsvisie.nl
Wilt u meer weten over het programma? Neem dan contact op met Vincent Kompier, tel. 020 530 4000.